مسئولیت‌پذیری را می‌توان از مهم‌ترین مواردی دانست که هر انسانی باید نسبت به آن آگاه باشد. بهبود مسئولیت پذیری فرزند با استفاده از روش‌های مختلفی قابل انجام است. والدین نیز موظف هستند با این روش‌ها آشنایی داشته باشند تا بتوانند فردی مسئول را به جامعه تحویل دهند.
وقتی صحبت از مسئولیت‌پذیری می‌شود، بسیاری از افراد به فکر سنین نوجوانی یا حتی جوانی می‌افتند، اما باید بگوییم که آموزش این امر باید در سنین پایین‌تر صورت بگیرد. به طور کلی، هرچه آموزش چنین مفاهیمی زودتر شکل بگیرد، می‌توان اطمینان داشت که فرزند شما مسئولیت‌پذیرتر خواهد بود.
اهمیت بسیار بالای این موضوع ما را بر آن داشت تا سعی کنیم در این متن به کلیه مطالب مربوط به آموزش مسئولیت‌پذیری بپردازیم. اگر نیازمند کسب اطلاعات بیشتری در رابطه با این موضوع مهم و حیاتی هستید، ادامه متن را از دست ندهید؛ زیرا با مطالعه این متن دانش شما در این زمینه افزایش خواهد یافت.
وظایفی را متناسب با سن او برایش تعریف کنید
اولین مرحله از مسئولیت پذیری فرزند آن است که از کودکتان بخواهید برخی وظایف خاص را به صورت شخصی انجام دهد. این مرحله اهمیت بسیار بالایی دارد؛ زیرا می‌تواند موجب تقویت ریشه‌های مسئولیت‌پذیری در فرزند شما شود.
منظور ما از وظایف، اموری هستند که با سن وی همخوانی دارند. شما نباید از یک کودک سه ساله بخواهید که کل اتاق خود را تمیز کند. به طبع، این امر از عهده او خود خارج است و در صورت عدم تکمیل آن، تنها احساس شرمندگی می‌کند. برای کودکان کم‌سن خود وظایفی سبک و برای نوجوانانتان وظایفی اجتماعی تعیین کنید و از آن‌ها بخواهید به نحو احسن آن وظایف را تکمیل کنند.
این موضوع علاوه بر این که موجب تربیت یک فرزند مسئولیت‌پذیر می‌شود، می‌تواند به بهبود استقلال وی نیز کمک کند. در واقع، باید گفت که چنین موضوعی یک بحث برد – برد است. افزایش احساس استقلال به خودی خود موجب پیشرفت او در زندگی شخصی خواهد شد.
وظایف را به صورت کامل شرح دهید
مورد دیگری که در زمینه آموزش مسئولیت پذیری به فرزند باید در نظر داشته باشید، شرح وظایف به شکل ساده است. به عنوان مثال؛ فرض کنید که قصد دارید مسئولیت چیدن میز شام را به عهده او بگذارید. پیش از هرچیز باید خودتان دست به کار شوید و به او نشان دهید که چنگال و قاشق‌ها باید چگونه روی میز قرار بگیرند.
اگر فرزند شما حتی پس از چندین بار توضیح روند انجام وظیفه باز هم سردرگم است، احتمالاً آن وظیفه مناسب سن او نیست و باید به او مسئولیت انجام امر دیگری را بدهید. مواردی همچون چیدن میز بیشتر مناسب کودکان هفت سال به بالا هستند. از کودکانی با سن پایین‌تر میتوانید بخواهید که موارد کوچکی همچون نمکدان و … را سر میز ببرند.
اول کار بعد تفریح
آموزش مسئولیت پذیری فرزند مستلزم آن است که به کودکتان یاد دهید تفریح فقط وقتی ارزش دارد که امور محوله را به نحو احسن به پایان رسانده باشد. وقتی که فرزندتان با این امر آشنا نباشد، نمی‌تواند بین تفریح و کار تمایزی قائل شود و در نتیجه، به هیچ وجه مسئولیت امور مورد نظر را بر عهده نمیگیرد.
شما میتوانید از قوانین خاصی استفاده کنید که اجازه اموری همچون انجام بازی ویدئویی یا تفریح با دوستان را وقتی به فرزندتان می‌دهد که مسئولیت‌پذیر شده باشد. این یکی از آسان‌ترین و در عین حال، مؤثر‌ترین راهکارهای موجود در این زمینه به شمار می‌آید.
به یاد داشته باشید که باید تعادل مناسبی را در این زمینه فراهم کنید. همیشه کار کردن موجب دل‌زده شدن فرزندتان از شما خواهد شد و او ترجیح می‌دهد که به جای صحبت با شما فقط کار کند تا به تفریح مورد نظر خود برسد. شما میتوانید هر از چند گاهی به طور کامل او را از انجام امور خاصی رها کنید.
در زمان تفریح نیز میتوانید در کنار او باشید یا حتی با او تفریح‌های خاصی همچون ورزش یا بازی‌های ویدئویی را انجام دهید. چنین موضوعی باعث می‌شود تا علاوه بر افزایش حس مسئولیت در فرزندتان، رابطه شما با او بیش از پیش قوی‌تر شود و او بتواند در صورت بروز مشکل خاصی آن را با شما در میان بگذارد.
استفاده از مؤسسات آموزشی
گاهی مشاهده می‌شود که حتی پس از انجام موارد گفته شده و سایر تمرینات مربوط به آموزش مسئولیت پذیری فرزند، حس مسئولیت‌پذیری در فرزند مشاهده نمی‌شود. این شرایط نیز راهکارهای خاص خود را دارد؛ زیرا با روش‌های معمولی نمی‌توان فرزند مورد نظر را مسئولیت‌پذیر کرد.
در این اوقات بهتر است به سراغ مؤسسات مشاوره‌ای و آموزشی معتبری همچون سمف کیدز بروید. پرسنل فعال در این مؤسسات آموزش‌های خاصی را در رابطه با نحوه برخورد با چنین فرزندانی دیده‌اند و به طور کامل می‌دانند که چگونه می‌توان بحث مسئولیت‌پذیری را در آن‌ها تقویت کرد. مسئولیت‌پذیری امری آموزشی است و باید به فرزندان آموزش داده شود.
به یاد داشته باشید که استفاده از خشونت برای آموزش مسئولیت‌پذیری به هیچ وجه مؤثر نیست. خشونت زیاد فقط موجب می‌شود که فرزندتان به شما کاملاً بی‌اعتماد شود و حتی به موجودی ترسناک برای او تبدیل شوید که فقط دستور می‌دهد. آرامش همراه با آموزش بهترین راهکارهایی هستند که می‌توان از آن‌ها برای پیشرفت حس مسئولیت پذیری فرزند استفاده کرد.
سخن پایانی
شاید در نگاه اول آموزش مسئولیت‌پذیری کمی سخت و دشوار به نظر برسد، اما باید بگوییم که این امر به هیچ وجه دشوار نیست. شما به عنوان یک والد باید از نکاتی که به آن‌ها اشاره کردیم، پیروی کنید تا بتوانید فرزندانی مفید را به جامعه تحویل دهید.
آموزش مسئولیت پذیری فرزند باید بدون خشونت صورت گیرد. به یاد داشته باشید که هر گونه خشونتی در این امر نتیجه عکس می‌دهد. در صورتی که هنوز در این رابطه با پرسش خاصی روبه‌رو هستید، میتوانید با کارشناسان سمف کیدز تماس بگیرید. کارشناسان این مجموعه در این مسیر همراه شما هستند و برای هر شرایطی پیشنهاد مفیدی را ارائه میدهند.
