همه چیز در مورد پرورش فرزندان
در زندگی یک کودک فقط بزرگ شدن آن مسئله نیست بلکه والدین در چگونگی پرورش فرزندان نیز مسئول هستند. این مسئله که والدین کدام‌یک از سبک فرزند پروری را انتخاب می‌کنند کاملاً به روحیه و شرایط خانوادگی آن‌ها بستگی دارد.
امروزه به دلیل بحث و مشاجره و همچنین مشکلات فراوانی که در بین خانواده‌ها وجود دارد فرزند پروری به مسئله خیلی سخت و مهمی تبدیل شده است. در ابتدای تربیت فرزندان مهم‌ترین مسئله این است که شما اخلاق و روحیه فرزندتان را بشناسید و بر اساس آن رفتار و روش مناسب برای تربیت او را پیدا کنید.
نکته مهم این است که در کشورهای دیگر برای اعمال خشونت روی کودکان قوانین سخت و مجازات‌های سنگینی در نظر گرفتند که پیگیری این مسئله زیر نظر «اداره رفاه کودک و نوجوان» است.
تا دهه سی (۱۹۳۰) شیوه‌های تربیت در خانواده و جامعه به شکلی بود که رفتار ضداجتماعی به‌شدت سرکوب و در صورت مشاهده بچه‌ها تنبیه می‌شدند که به این روش تربیتی، شیوه رفتارگرایی گفته می‌شود. این نوع برخورد با کودک رفته‌رفته کمرنگ‌تر شد و ما از دهه ۱۹۳۰ تا ۱۹۶۰ شیوه‌های تربیتی متفاوتی در هر خانواده می‌دیدیم. در آن زمان خانواده‌ها منعطف‌تر شده بودند و در برخورد با کودک بهتر و راحت‌تر برخورد می‌کردند و مسائل و مشکلات کودک را می‌پذیرفتند و به توانایی‌ها و احساسات و استعدادهای فرزندشان بیش‌ازپیش اهمیت می‌دادند.
امروز کارشناسان به این نتیجه رسیدند که والدین برای تربیت فرزندان نباید از تنبیه خصومت‌آمیز استفاده کند و در تمام مدت حضور فرزند در خانه باید یک الگوی رفتاری مناسب را به کار بگیرند.
روح کودک مانند یک صفحه سفید است.
این بدین معناست که ما به هر روشی با فرزندمان برخورد کنیم همان را در آینده در رفتار و اخلاق او مشاهده می‌کنیم. شخصیت اجتماعی و فرهنگی کاملاً به روش تربیتی خانواده در دوران کودکی برمی‌گردد البته رسانه، دوستان نیز در این رفتار مؤثرند. اگرچه درصورتی‌که روش تربیتی مناسب از طرف خانواده انتخاب نشود تأثیر این عوامل در خلق‌وخوی کودک بسیار کم است.
دو روانشناس معروف به نام‌های دالین و بالبی در مورد شیوه فرزند پروری نظریه‌هایی را بیان می‌کند:
دالین: شیوه‌های فرزند پروری والدین کاملاً بر استعدادهای کودک و زندگی آینده آن تأثیر دارد لازم به ذکر است که شیوه‌های فرزند پروری باید بر اساس رفتارهای کودک تعیین شود.
بالبی در این زمینه می‌گوید که رابطه بین خانواده یک رابطه سیستمی و شبکه‌ای است که در این شبکه هر کس به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر دیگری تأثیر می‌گذارد.
شیوه‌های فرزند پروری و ابعاد آن
شیوه‌های فرزند پروری ابعاد گوناگونی دارد که در مقاله زیر بررسی می‌شود.
اولین مورد کنترل است
کنترل به معنای ایجاد محدودیت و شرایط سخت برای فرزند نیست بلکه بدین معنی است که باید در هر خانواده‌ای قوانین و چارچوب‌های خاص آن خانواده وجود داشته باشد که تمامی اعضای خانواده ملزم به رعایت این قوانین هستند.
این قوانین باید با همکاری و همفکری بقیه اعضای خانواده و با یکدیگر اجرا بشود. نقطه مهم در اینجا این است که کودک شما باید احساس رضایت از انجام این قوانین داشته باشد و باید با دیگر اعضای خانواده در رابطه با قوانین وضع‌شده به توافق برسید، اگر این اتفاق رخ ندهد و فرزندان قوانین وضع‌شده را دوست نداشته باشند. تمایل به اجرای مقررات نداشته و همیشه از انجام آن‌ها امتناع می‌کند و این به معنی ایجاد اختلاف در مسائل خانوادگی است.
محبت
یکی از ابعاد رشد فرزندان، رشد عاطفی است فرزندان به محبت در کانون خانواده برای رشد عاطفی خود احتیاج دارند تعاملات در خانواده باید همراه با تزریق محبت به روح فرزندان باشد.
عدم توجه به این نکته سبب ایجاد مشکلات روحی و روانی در آینده کودک می‌شود. همچنین که نادیده گرفتن این موضوع بسیار خطرناک است و ممکن است سبب مشکلات زیادی شود توجه بیش‌ازحد و محبت زیاد نیز برای روح کودک به‌منزله یک آفت است و محبت زیاد سبب می‌شود که کودک لوس شود که جامعه به‌خوبی پذیرای این افراد نیست
برقراری ارتباط
برقراری ارتباط به معنی ایجاد درک و فهم بین دستورات والدین و آن چیزی است که کودک متوجه شده است اگر درخواست‌های والدین صریح و آشکار باشد، کودک می‌تواند به‌خوبی این دستورات را درک کند و برداشت مناسبی داشته باشد و رفتاری که یک کودک انجام می‌دهد در یک خط با خواسته‌ی والدین باشد.
مسئولیت‌پذیری
یک مسئله مهم و یک توانایی مهم که شما باید حتماً در محیط خانواده آن را به کودک خود یاد بدهید، مسئولیت‌پذیری است و مسئولیت‌پذیری در زندگی و آینده کودک بسیار کمک‌کننده خواهد بود.
کودکان باید توانایی انجام مسئولیت‌های فردی و اجتماعی خود را داشته باشند. مسئولیت‌های فردی و اجتماعی بدین معناست که شما باید از کودک بخواهید در یک زمان مشخص خودش غذا بخورد، خودش به کارهای شخصی خود بپردازد، اما با بزرگ شدن کودک و بالا رفتن سن او حوزه وظایف گسترده‌تر می‌شود در سن چهار و پنج‌سالگی باید در کارهای خانه به شما کمک کند تا تعهد کودکان در برابر کار محول شده به آن‌ها سنجیده شود و پذیرش مقوله شکست یا خراب و ناقص انجام دادن یک کار را داشته باشد تا در آینده فردی به فردی مسئولیت‌پذیر در اجتماع خود تبدیل شود.
مهم‌ترین عامل در تربیت فرزند چیست؟
ارتباط: من معتقدم رابطه‌ای که با فرزندانمان داریم مهم‌ترین عنصر تربیتی است. این ارزش ارتباط ما است که تعیین می‌کند که چقدر خوب به ما گوش می‌دهند، محدودیت‌ها و ارزش‌های ما را می‌پذیرند و چقدر همکاری می‌کنند.
۵ عامل ضروری برای پرورش فرزندان
- رهبری
- ایجاد ایمنی
- ایجاد تعادل
- مدل‌سازی نقش
- ماجراجویی و تشویق به امتحان چیزهای جدید
- کمک به پذیرش خود و دیگران
چه عواملی در تصمیم‌گیری برای بچه‌دار شدن نقش دارند؟
پنج عاملی که باید در نظر بگیرید که آیا برای بچه‌دار شدن آمادگی دارید یا خیر؟
- بودجه خود و خانواده‌تان را در نظر بگیرید. هنگامی که شما والدین آینده هستید، امور مالی خانواده شما باید شفاف‌تر باشد.
- محل اقامت؛ آیا فضای کافی برای یک یا چند عضو جدید خانواده‌دارید؟
- مراقبت؛ آیا دائماً قادر به مراقبت از عضو جدید هستید.
- تحصیلات؛ آیا امکانات لازم برای تحصیل عضو جدید را دارید.
- برنامه‌ریزی بلندمدت.
همان‌طور که در روانشناسی کودکان گفته می‌شود آن‌گونه که غذا خوردن داشتن مکانی برای زندگی از نیازهای اصلی و اساسی هر فرزند است. برخورداری از پرورش مناسب نیز، دیگر حقوق اصلی کودکان شماست. پرورش درست کودکان آن‌ها را برای حضور در اجتماع آماده می‌کند هرچقدر روش‌های تربیتی مناسب‌تر و پرورش کودک به‌خوبی صورت بگیرد. آن‌ها برای زندگی در جامعه بیشتر از بقیه کودکان آماده می‌شود.
گاهی والدین به‌طور کامل نمی‌دانند چگونه باید به کودک خود برخورد کند و همین ندانستن والدین، سبب ایجاد مشکلاتی در روح و جسم کودک می‌شود.
کلام آخر
در این مقاله در مورد روش‌های تربیت فرزندان با شما صحبت کردیم؛ اما حائز اهمیت است که بگوییم از نظر روانشناسان پرورش فرزندان مقوله مهم و اساسی در زندگی ما است. والدینی که بسیار به کودکان سخت می‌گیرند توقع زیادتری هم از آن‌ها دارند. که این خود یک روش تربیتی غلط است وقت گذاشتن با کودکان برای پرورش استعدادهای آن‌ها به پرورش آن‌ها کمک می‌کند همچنین توصیه می‌شود برای درک و آگاهی بیشتر از روش‌های برخورد با فرزندان از مشاوره‌های روانشناسی تخصصی کودک استفاده شود.
